top of page

Ποιος ο ρόλος του Lighting Design στα Ξενοδοχεία


Μάθετε πώς μπορεί ο σωστός φωτισμός να συμβάλει στη διαμόρφωση της ξενοδοχειακής εμπειρίας ενός καταλύματος, μέσω μιας ενδιαφέρουσας συνέντευξης τεχνογνωσίας με τη Μαρίζα Γαλάνη, μια καινοτόμα designer με πολυετή εμπειρία στον χώρο του αρχιτεκτονικού φωτισμού



Το design και η αρχιτεκτονική έχουν αναδειχθεί ως τα κορυφαία χαρακτηριστικά ενός καταλύματος, επηρεάζοντας άμεσα την επιτυχία του και τη θέση του στην ξενοδοχειακή αγορά. Οι ταξιδιώτες πλέον αποζητούν από τα καταλύματα μία οικεία εμπειρία, αλλά και το “wow” factor που θα τους κάνει να θέλουν να μείνουν σε αυτά.


Είναι γεγονός ότι υπάρχουν πολλά ξενοδοχεία, που καθορίζουν το design τους σύμφωνα με τα νέα trends της διακόσμησης εσωτερικών χώρων, διαμορφώνοντας έτσι εντυπωσιακά σημεία μέσα στο κατάλυμα που εμπνέουν τους επισκέπτες τους να τα προβάλλουν στα social media τους. Ο λόγος που έχει αναπτυχθεί αυτό το trend, είναι απλός! Τα social media, και ιδιαίτερα το Instagram και το Pinterest, κατέχουν ένα μεγάλο μερίδιο της διαφήμισης και της προβολής των ξενοδοχείων και των χώρων εστίασης σε διεθνές επίπεδο, καθώς με τη χρήση συγκεκριμένων hashtags οι εικόνες ενός χώρου μπορούν να φτάσουν σε όλα τα μήκη του κόσμου.


Μέσω των εικόνων, προβάλλεται το αποτύπωμα της “πραγματικήςεμπειρίας του ταξιδιώτη στον κάστοτε χώρο. Είναι σημαντικό λοιπόν, οι ξενοδόχοι να αποζητούν την αλληλεπίδραση του καταλύματός τους με τους επισκέπτες, αλλά και με τους δυνητικούς πελάτες-ταξιδιώτες, οι οποίο βλέποντας μία σειρά εντυπωσιακών εικόνων, θα θελήσουν να επισκεφθούν το εκάστοτε κατάλυμα. Για να επιτευχθεί λοιπόν αυτή η αλληλουχία δράσεων και αντιδράσεων, είναι σημαντικό ο ξενοδόχος να αναπτύξει και να σχεδιάσει τους χώρους του ξενοδοχείου του σύμφωνα με συγκεκριμένο design, αναπτύσσοντας ένα concept που θα το χαρακτηρίζει και θα αναβαθμίζει την κάθε κατασκευή μέσα σε αυτό.


Αδιαμφισβήτητα, και όπως είχε υποδείξει παλαιότερα ένας σπουδαίος αρχιτέκτονας, ο Le Corbusier, το φως αποτελεί ένα από τα βασικά στοιχεία της αρχιτεκτονικής. Οι σκιές και οι γραμμές που δημιουργούνται από το φως, δίνουν μορφή σε έναν χώρο, αναβαθμίζουν σημαντικά την εμπειρία του επισκέπτη, και αναδεικνύουν ταυτόχρονα το design του. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που σε πρόσφατη έρευνα που έγινε πάνω στα ξενοδοχειακά design trends, πολλοί designers συμφώνησαν στη χρήση του φωτισμού με δημιουργικούς τρόπους για την αναβάθμιση του συνολικού design ενός καταλύματος.


Πώς όμως το φως μπορεί να καθορίσει τη εμπειρία διαμονής ενός καταλύματος; Σε αυτό το άρθρο έχουμε προσκαλέσει τη Μαρίζα Γαλάνη, μία καινοτόμα designer με πολυετή εμπειρία στο χώρο του αρχιτεκτονικού φωτισμού, που θα μας εξηγήσει πώς το φως μπορεί να μετατρέψει τα ξενοδοχεία σε “εμπειρία”.


“Τα κύρια στοιχεία της αρχιτεκτονικής είναι το φως, η σκιά, οι τοίχοι και ο χώρος” – Le Corbusier




Αρχικά, θα θέλαμε να σας ευχαριστήσουμε που δεχθήκατε να μας δώσετε αυτή τη συνέντευξη τεχνογνωσίας, και να μεταφέρετε την εμπειρία σας στο κοινό της Hotelier Academy. Ξεκινώντας, θα θέλαμε να μας πείτε λίγα λόγια για εσάς και την τριβή σας με τον ξενοδοχειακό κλάδο, ως Designer.



Θα ήθελα κι εγώ με τη σειρά μου να σας ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μου δίνετε να γνωριστώ με τους αναγνώστες σας. Όλα άρχισαν 12 χρόνια πριν, όταν ερχόμενη από μεταπτυχιακές σπουδές, ξεκίνησα να εργάζομαι στον χώρο του αρχιτεκτονικού φωτισμού. Το επαγγελματικό μου ξεκίνημα, συνέπεσε με την αρχή της οικονομικής κρίσης, γεγονός που είχε επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον χώρο της εστίασης και ιδιαίτερα των ξενοδοχείων. Οι προκλήσεις που κλήθηκε να αντιμετωπίσει ο ξενοδόχος στη νέα απαιτητική πραγματικότητα ήταν πολλές.


Γεννήθηκε λοιπόν η ανάγκη, κάθε χώρος να έχει τη δική του ταυτότητα για να μπορέσει να ξεχωρίσει από τον ανταγωνισμό και να προσελκύσει περισσότερους επισκέπτες-ταξιδιώτες. Μέσα από αυτή την ανάγκη για καινοτομία και ευρηματικότητα, αναπτύχθηκε η δημιουργία custom-made αντικειμένων, τα οποία μπορούσαν να εξυπηρετήσουν ένα εξειδικευμένο concept στον ξενοδοχειακό χώρο και να επιτρέψουν αντίστοιχα σε ένα κατάλυμα να διαμορφώσει το δικό του μοναδικό ύφος. Αυτή η πρακτική, συνείσφερε σημαντικά στη διαμόρφωση μιας ταυτότητας για τα ξενοδοχεία, η οποία αποτυπωνόταν αντίστοιχα και στα συνεχώς αναπτυσσόμενα social media, τα οποία πλέον είναι άκρως σημαντικά για τη θετική αξιολόγηση ενός ξενοδοχείου. Κάπως έτσι ξεκίνησε και η δική μου πορεία στο design.


Βάσει της τριβής σας με τον ξενοδοχειακό κλάδο, πιστεύετε πως δίνεται η απαραίτητη προσοχή στον φωτισμό των καταλυμάτων ή υπάρχει ακόμη αρκετός χώρος για βελτίωση;


Σίγουρα οφείλουμε να αναγνωρίσουμε την αξιόλογη προσπάθεια ξενοδόχων και επαγγελματιών στο κομμάτι του φωτισμού. Ωστόσο, πάντα υπάρχει περιθώριο βελτίωσης, καθώς όλοι γνωρίζουμε ότι εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Βελτίωση θα μπορούσε να θεωρηθεί και η μετρίαση της χρήσης της τεχνολογίας του φωτισμού σε ξενοδοχεία, ώστε να σεβαστούμε το φυσικό φως και το σκοτάδι.


Πολλές φορές χρησιμοποιούνται από τα ξενοδοχεία αυτοματισμοί, που ενώ έρχονται να βοηθήσουν τον επισκέπτη να έχει περισσότερες επιλογές και ανέσεις στη διαμονή του, προκαλούν δυσαρέσκεια και αμηχανία γιατί «αφαιρούν» απλές συνήθειες της καθημερινότητας. Είναι σημαντικό να επικροτούμε και τη χρήση «συμβατικής» τεχνολογίας ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τον φωτισμό, καθώς η χρήση του φυσικού φωτός είναι πολύ σημαντική και διευκολύνει τον επισκέπτη στο να έχει μία άνετη και ξεκούραστη διαμονή -πχ οι έντονοι γραμμικοί φωτισμοί σε παραδοσιακά ξενοδοχεία δεν αφήνουν το φυσικό φως να «ζεστάνει» τον χώρο του καταλύματος και να δημιουργήσει ένα ζεστό περιβάλλον, home-like.


Το φως σε έναν χώρο προέρχεται είτε από τεχνικά είτε από φυσικά μέσα. Ποια είναι η θέση του φυσικού (ηλιακού) φωτός σε έναν χώρο; Και πώς “συνεργάζεται” με το τεχνητό φως;



Ένα κτήριο θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα σωστής μελέτης σε ότι έχει να κάνει με τα ανοίγματά του – μέγεθος παραθύρων, προσανατολισμός αυτών – ώστε να επιτρέπει στο ηλιακό φως να διαχέεται με τέτοιο τρόπο που να μη χρειάζεται επιπρόσθετο τεχνητό φωτισμό, γεγονός το οποίο μπορεί να συντελέσει στη μείωση της δαπάνης ηλεκτρισμού.


Αν μελετηθεί σωστά το φυσικό φως, το τεχνητό φως μπορεί να χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά, για να συνδράμει και να δημιουργήσει μία διαφορετική κατάσταση από την ήδη υπάρχουσα, πιο σκηνογραφική, πιο ελκυστική για τον επισκέπτη. Πιο συγκεκριμένα, πρέπει να αναφέρουμε ότι τοποθετώντας τις σωστές φωτεινές πηγές στα ανάλογα σημεία μέσα στον χώρο ενός καταλύματος ή ενός δωματίου, αλλάζουμε τον τρόπο που τον αντιλαμβανόμαστε.

Με τη σωστή χρήση φωτισμού, μπορούμε να δώσουμε μία άλλη διάσταση και έμφαση στα σημεία που επιθυμούμε, να τονίσουμε ή να κρύψουμε κάποια στοιχεία του χώρου δημιουργώντας φωτοσκιάσεις κ.ο.κ. Μπορεί να δίνουμε μεγάλη σημασία στην ύλη, γιατί είναι πιο εύκολα αντιληπτή με τις αισθήσεις μας, όμως στην πραγματικότητα το φως είναι αυτό που την αναδεικνύει.


Και τώρα ας περάσουμε στη βασική μας θεματολογία του άρθρου «Φως και ξενοδοχειακή εμπειρία». Αρχικά θα θέλαμε να μας πείτε τι ακριβώς συμπεριλαμβάνει η έννοια φωτισμός και ποια είναι τα είδη φωτισμού που μπορούν να εφαρμοστούν σε ένα κατάλυμα;



Υπάρχουν πολλά εργαλεία που χρησιμοποιούμε για να έρθουμε στο επιθυμητό φωτιστικό αποτέλεσμα. Ένα ολιστικό αποτέλεσμα χρειάζεται να έχει φωτιστικές πηγές στον τοίχο, στην οροφή ή και στο δάπεδο. Δεν θα συνιστούσα να γίνει χρήση μεγάλης ποσότητας φωτιστικών, αλλά σίγουρα να υπάρχει ένα πλήθος φωτεινών πηγών που διευκολύνουν τη ροή του φωτός με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να διαμορφώνεται στον χώρο, τόσο τον εσωτερικό όσο και τον εξωτερικό, ένα άρτιο αποτέλεσμα. Χρειάζεται να εξισορροπηθούν οι αντιθέσεις, δηλαδή να υπάρχει διάχυτος φωτισμός και συγκεντρωτικός ταυτόχρονα, φως και σκοτάδι. Θέλουμε ακόμα, οι πηγές να είναι όλες με ρυθμιστή έντασης, ώστε να είναι πιο ομαλό και γλυκό το αποτέλεσμα. Μπορούμε να έχουμε πιο θερμές αποχρώσεις για να νιώθει ο πελάτης αμέσως μία οικειότητα, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό που μπορεί να προκαλέσει μελαγχολία.


Υπάρχουν πολλά είδη φωτισμού. Το θέμα είναι τι εξυπηρετεί το εκάστοτε concept. Σίγουρα από την εμπειρία μου, υπάρχουν κάποιες “συνταγές” design, αλλά πάντα τροποποιούνται γιατί κάθε κτήριο έχει άλλες ανάγκες που προκύπτουν λόγω συγκεκριμένης χρήσης, γεγονός που παρατηρείται και στα μεμονωμένα δωμάτια ενός κτηρίου. Είναι γεγονός ότι μέσα από ένα ξενοδοχειακό concept, ο επισκέπτης καλείται να βιώσει μία διαφορετική εμπειρία. Για παράδειγμα, σε χώρους ευεξίας και spa, ο επισκέπτης μπορεί να θέλουμε να αισθανθεί σαν να βρίσκεται μέσα σε νερό, για να του “αφυπνήσουμε” συγκεκριμένες αισθήσεις που θα τον προτρέψουν να κάνει χρήση των υπηρεσιών μιας πισίνας για παράδειγμα. Σε αυτήν την περίπτωση πολύ απλοϊκά θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε πολύ ψυχρές θερμοκρασίες φωτισμού, αντίθετα με τις πεπατημένες.


Το φως έχει άπειρες εφαρμογές, ιδιαίτερα σε ένα κτήριο που αποτελείται από μία σειρά από διαφορετικές υποδομές. Πώς μπορεί να επηρεάσουν οι εφαρμογές του φωτισμού σε ένα κατάλυμα τη συνολική του εμπειρία διαμονής του;



Ο φωτισμός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με το αρχιτεκτόνημα. ‘Όποια γραμμή έχει ακολουθηθεί από τον αρχιτέκτονα ή τον interior designer, ο μελετητής φωτισμού θα πρέπει να τη συνεχίσει, αναδεικνύοντας το κτήριο, όχι με τη ματαιοδοξία ενός επιβλητικού κτηρίου, αλλά δίνοντας τον πρώτο λόγο στον επισκέπτη. Σίγουρα, όταν μιλάμε για ξενοδοχεία, αναφερόμαστε σε πολυχώρους με διαφορετικές υποδομές δραστηριοτήτων, που χρειάζονται διαφορετική σχεδιαστική προσέγγιση σε περισσότερους από έναν χώρους. Όταν λοιπόν ακολουθηθεί η σωστή σχεδίαση, έχοντας σαν άξονα τον άνθρωπο, το αποτέλεσμα θα είναι σίγουρα ικανοποιητικό και δελεαστικό για τον επισκέπτη. Σε καμία περίπτωση δε θέλουμε σκοτεινά ή αδούλευτα σημεία που θα τον κάνουν να νιώσει μετέωρος, ούτε και πολύ φωτεινά που θα τον στρεσάρουν.


Δημιουργούμε για τον επισκέπτη του ξενοδοχείου και θέλουμε να νιώσει πόσο σημαντικός είναι. Επιλέγουμε ένα φωτισμό χωρίς θαμβώσεις, οικείο, με ρύθμιση έντασης, όχι πολύπλοκο.

Εφόσον το φως είναι βασικό χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής ενός καταλύματος, πόσο εύκολο είναι και ποια είναι τα στάδια προσαρμογής του φωτισμού σε ήδη υπάρχοντα ξενοδοχεία; Τι πρέπει να έχει ο ξενοδόχος υπ’ όψιν του κατά την επιμέλειά του;



Η σχεδιαστική μεθοδολογία για το φωτισμό ισχύει σε κάθε project και χρειάζεται να ακολουθείται σχεδόν με ευλάβεια. Το αρχικό στάδιο είναι και το βασικότερο, έρευνα και παρατήρηση. Θα πρέπει να δοθούν όλα τα στοιχεία από τον αρχιτέκτονα και τον ιδιοκτήτη σε σχέση με το όραμα του έργου αυτού, όπως επίσης να μελετηθεί αρκετά τι προϋπήρχε στον χώρο αυτό και στο περιβάλλον του, ώστε το νέο να ενσωματωθεί “αθόρυβα” και να δίνει την αίσθηση ότι υπήρχε από πάντα. Όταν το πρώτο στάδιο πραγματοποιηθεί, η σχεδίαση έρχεται αυτόματα γιατί οι βάσεις έχουν ήδη θεμελιωθεί. Τέλος, ο ξενοδόχος θα πρέπει να επιβλέπει κατά την υλοποίηση του έργου αν τηρούνται όλα όσα είχαν συμφωνηθεί με την ομάδα την ομάδα σχεδίασης που έχει επιλέξει.


Οι απαιτήσεις που έχει ο φωτισμός εσωτερικού χώρου είναι σαφώς διαφορετικές σε σχέση με τους εξωτερικούς χώρους. Ποιες είναι οι κύριες διαφορές στον φωτισμό αυτών των χώρων (εσωτερικών και εξωτερικών) και έχετε να δώσετε κάποια έξυπνη συμβουλή στους ξενοδόχους;



Οι ανάγκες του κάθε χώρου μπορεί να είναι διαφορετικές, ωστόσο η μεθοδολογία σχεδίασης παραμένει ίδια. Σ’ έναν εσωτερικό χώρο είμαστε πιο ελεύθεροι να σχεδιάσουμε, ενώ στον εξωτερικό χώρο τα επίπεδα φωτισμού αποφασίζονται με βάση το γύρω τοπίο. Η φωτεινότητα είναι μία βασική διαφορά στον εσωτερικό χώρο ιδίως πάνω από ένα τραπέζι το φως είναι πολύ περισσότερο και γενικά δεν υπάρχουν τελείως σκοτεινά σημεία. Αντίθετα, ένας κήπος φτάνει να έχει έναν υποτυπώδη φωτισμό στα μονοπάτια και ένα highlighting σε κάποια σημεία ενδιαφέροντος, για παράδειγμα ένα μεγάλο δέντρο, ένα έργο τέχνης, και όχι όλος ο κήπος να είναι φωτισμένος.


Το πιο δύσκολο σε κάθε project είναι οι μεταβάσεις από τον ένα χώρο στον άλλο, όπου πρέπει να πραγματοποιούνται όσο πιο αθόρυβα γίνεται, ώστε και το μάτι να μη χρειάζεται χρόνο να συνηθίσει τα καινούργια επίπεδα φωτισμού και να μην ταράζεται η ψυχική ηρεμία του επισκέπτη.


Μάλιστα, όπως φαίνεται, η εφαρμογή του φωτισμού σε ένα κατάλυμα είναι μία σύνθετη διαδικασία που χρειάζεται εξειδίκευση. Θα θέλαμε να μας πείτε λίγα λόγια για το έργο σας. Ασχολείστε με τον αρχιτεκτονικό φωτισμό από το 2010, ενώ προσπαθείτε με τη χρήση του φωτός να δώσετε ισορροπία στον χώρο. Ποια είναι η πηγή έμπνευσής σας;



Όταν είσαι lighting designer, συνήθως βασίζεσαι στο concept που έχει ήδη χτιστεί από την υπόλοιπη ομάδα και τελειοποιείται με το δικό σου κομμάτι. Αυτοσκοπός είναι ο χώρος να είναι φωτιστικά ισορροπημένος, άσχετα με το concept ή τα trends της εκάστοτε περιόδου. Ένας designer σχεδιάζει για τον άνθρωπο που φιλοξενεί ο χώρος χωρίς να βάζει το ‘’εγώ’’ σε προτεραιότητα. Το πιο δύσκολο στη δουλειά μου είναι να καταφέρω να μην επηρεαστώ από όλες αυτές τις εικόνες από χώρους των άλλων projects και να παραμείνω στην αλήθεια μου.

Η εύκολη λύση για τον πελάτη είναι η μίμηση, όμως η μοναδικότητα  είναι εκείνη που θα έχει το σχεδιαστικό και οικονομικό αποτέλεσμα που επιθυμεί. Όταν σχεδιάζω τα φωτιστικά μου έχω μεγαλύτερη ελευθερία. Δεν είναι ένα βιομηχανικό προϊόν, αλλά μια δημιουργία μετά από την παρατήρηση και αποκωδικοποίησης της φύσης. Αυτή είναι η μεγαλύτερη έμπνευση για μένα. Να περιβάλλομαι από τη δημιουργία.


Παρατηρήσαμε τα έργα σας ακολουθούν αυστηρές γραμμές γεωμετρίας, μπορείτε να μάς εξηγήσετε πώς μπορεί να εφαρμοστεί η γεωμετρία στον φωτισμό χώρου και πώς μπορεί να μετατρέψει τον φωτισμό σε εμπειρία;



Όταν παρατηρείς ένα αντικείμενο, μετά από κάποια δευτερόλεπτα ταυτίζεσαι με αυτό. Σε αυτά τα δευτερόλεπτα το σχήμα του αντικειμένου, μπορεί να επηρεάσει την οπτική του επισκέπτη. Επηρεαζόμαστε από τα σχήματα, είναι η πραγματικότητα. Ένα παράδειγμα σχετικό, που μας αποδεινύει αυτή την ταύτιση, είναι και η δομή των τρούλων στην οροφή ενός ναού. Μας προκαλεί ευχάριστα συναισθήματα και ανάταση ψυσής.


Δυστυχώς, σε σχέση με τις παλιές αρχιτεκτονικές, ο σημερινός άνθρωπος έχει καταλήξει να σχεδιάζει τετράγωνους χώρους και να ζει μέσα σε αυτούς εγκλωβισμένος, αυτό που λέμε τετράγωνη λογική.

Διαλέγω τα φωτιστικά να έχουν σχήματα που να προκαλούν ψυχική ανάταση στον παρατηρητή, έτσι ώστε με τη συνδιαλλαγή του μέσα στο χώρο να αισθάνεται σίγουρος στο κέντρο του και όχι χαμένος. Λειτουργεί ασυνείδητα, αλλά ακολουθώντας πνευματικά γεωμετρικά σχήματα, μετά από έρευνα, το φως παίρνει πια άλλη διάσταση, όχι μόνο οπτική πια.


Τέλος, θα θέλαμε να μάθουμε περισσότερα για τα έργα σας. Πού μπορεί να βρει κάποιος τη νέα collection σας; Ενώ, πώς μπορεί να επικοινωνήσει μαζί σας σε περίπτωση που θέλει custom-made σχέδια;


Επιλέγω τα υλικά των φωτιστικών να είναι γήινα μάρμαρο, πέτρα, πηλός, πορσελάνη, μπρούτζος. Τα νέα που ακολουθούν από Σεπτέμβριο 2021, θα αφορούν αρκετά τον εξωτερικό φωτισμό στα νησιά, με αρκετές επιρροές από Ελλάδα. Η νέα μου collection παρουσιάζεται στο website και eshop μου  και μέρος αυτής παρουσιάζεται μέσω του προφίλ μου στο Instagram. Είμαι πάντα στη διάθεση του κόσμου για όποια ζήτηση, ώστε να επιλέξουμε συνδυαστικά ότι αρμόζει στον εκάστοτε χώρο.

Comments


bottom of page